کاوش اضطراری بنای حوضخانۀ سرکوچه یخچال شهر آران‌وبیدگل

Authors

Abstract:

بنای حوضخانۀ سرکوچه یخچال در مرداد 1394، طی عملیات عمرانی شهرداری مرکزی شهر آران‌وبیدگل در بخش مهمی از بافت تاریخی این شهر، به‌صورت اتفاقی کشف شد. هرچند عملیات خاک‌برداری باعث تخریب بخشی از بنا شده بود،تیم کاوش ادامۀ مراحل کشف این بنا را بر عهده گرفتند. این کاوش با دو هدف اصلی انجام شد: 1. نجات و بررسی مطالعاتی بنای در حال تخریب؛ 2. بررسی کارکرد و اهمیت بنا (هم به‌صورت منفرد و هم به‌عنوان عنصری از بافت تاریخی شهر). در این مقاله تلاش شده است در مرحلۀ اول، این بنا به‌صورت دقیق توصیف شود و در مرحلۀ دوم، به بحث دربارۀ تاریخ‌گذاری و تحلیل کاربری بنا پرداخته شود. کاوشگران برای رسیدن به اهداف موردنظر، افزون بر کاوش محوطه براساس اصول کاوش در بافت شهری، به بررسی بافت تاریخی محلۀ سرکوچه یخچال و محلات اطراف، به‌ویژه بناهای پیرامون حوضخانه پرداختند؛ همچنین حفر دو ترانشۀ مجزا از بنا و بررسی و تحلیل فضاهای مختلف بنا و نیز یافته‌های گوناگون کاوش، ازجمله مراحل بعدی در راستای نیل به اهداف اصلی بود. مواد موردبررسی در این کاوش، یافته‌های فرهنگی مکشوف در بنای حوضخانه و دو ترانشۀ حفرشده است. این کاوش از آن جهت اهمیت بسزایی دارد که نخستین کاوش باستان‌شناسی در بافت شهری آران‌وبیدگل است و یکی از شاخص‌ترین و ناشناخته‌ترین فضاهای معماری در بافت شهرهای کویری، یعنی حوضخانه‌ها را معرفی می‌کند. در پایان این مقاله، بنای حوضخانه به‌عنوان سازه‌ای آبی با کاربری چندگانه معرفی می‌شود و براساس داده‌های به‌دست‌آمده از کاوش که بخش گسترده‌ای از آن‌ها خارج از کانتکست اصلی کشف شده‌اند، درخصوص قدمت بنا اظهار نظر قطعی نمی‌شود.

Upgrade to premium to download articles

Already have an account?login

similar resources

کاوش اضطراری محوطۀ گندمزار شرقی در حوضۀ آبگیر سد سیمره

محوطۀ گندمزار در حوضۀ آبگیر سد سیمره در حاشیۀ دریاچۀ سیمره در استان ایلام واقع شده است. این محوطۀ عظیم در جریان برنامۀ بررسی و شناسایی باستان شناسی سال 1386 شناسایی شد1393 به طور متناوب کاوش اضطراری شد. یکی - و بخش های کوچکی از آن در سال های 1389 93 تحت عنوان /1/ 220 مورخ 27 / از این بخش ها با نام محوطۀ گندمزار شرقی با مجوز شمارۀ 66 در فرودین ماه 1393 کاوش شد. » محوطۀ گندمزار شرقی -E1.Gan.93.5S...

full text

کاوش اضطراری محوطۀ گندمزار شرقی در حوضۀ آبگیر سد سیمره

full text

تحلیلی بر معماری مکشوفه از نخستین فصل کاوش بنای قِلا گوری رَماوند

در این نوشته آثار معماری مکشوفه از نخستین فصل کاوش های اضطراری محوطۀ باستانی قلا گوری رماوند 1 در سال 1389 معرفی شده است. این کاوش ها با انگیزۀ نجات بخشی این محوطه از خطر آبگیری سد سیمره انجام گرفت. هدف اصلی در این کاو شها مستندسازی آثار منقول و غیر منقول و نجات بخشی آنها قبل از آبگیری سد سیمره و انهدام آنها بود. طرح کاوش نجات بخشی محوطۀ قلاگوری رماوند در اوایل پاییز سال 1389 به پیشنهاد سازمان ...

full text